माईशप्पथ!!!

India ला मराठीत भारत म्हणतात… Mother Teresa ना मराठीत काय म्हणावं?
“सिंधुताई सपकाळ”

ज्याला कोणी नाही त्याची आई! सिंधुताई सपकाळ… ज्याला समाजाने टाकुन दिलंय त्याची माई सिंधुताई सपकाळ…

माईंना पहात आणि ऐकत मी मोठा झालो. माई माझ्या प्रेरणास्थान आहेत, माझ्यासाठी देव आहेत!

माणुस देवाला प्रसन्न करण्यासाठी पुजाअर्चा, नवस आणि काय काय करतो… आता माझ्या या देवाला प्रसन्न करण्यासाठी मी कुठली पुजा मांडावी? कसा आणि कुठे नवस बोलावा? जेणेकरुन माझा हा देव मला प्रसन्न होईल?

तसा भेटलोय त्यांना कित्येकदा, भक्तांच्या गर्दीतलाच एक भक्त म्हणुन… पण आयुष्यात एकदा तरी अशी संधी येईल का, की मला या देवाच्या पायाशी तासभर बसुन बोलता येईल? माई म्हणुन स्वतःचे लाड करुन घेता येतील? मी जे काम करतोय त्या कामाच्या प्रेरणास्थान तुम्ही आहात हे सांगता येईल, आज जी चार लोकं भीक न मागता स्वाभिमानाच्या रस्त्यावर चालताहेत याचं श्रेय तुम्हाला आहे, त्यांना ते दाखवता येईल…! कधी आयुष्यात अशी वेळ माझ्या पदरात येईल का? कि आयुष्य असंच संपुन जाईल…?

मागच्या आठवड्यात एक कॉल आला, “हॅलो, मी विनय सपकाळ बोलतोय, सिंधुताई सपकाळ आपल्याशी बोलु इच्छितात”

मी उडालो… कोण माझ्या भावनेशी खेळतंय? माझी अशी थट्टा करतंय असं वाटुन वैतागुन आणि थोड्या जरबेने विचारलं, “कोण बोलतंय हां… नाव काय तुमचं?”

तोच विनयशील आवाज… “मी विनय सपकाळ बोलतोय, सिंधुताई सपकाळ आपल्याशी बोलु इच्छितात!”
आणि पुढचा आवाज माईंचा होता… “काय रे बेटा? आईला असं रडवतं का रे कोणी?”

आयुष्य भर जपुन ठेवलेल्या अत्तराचा सुवास मी ओळखणार नाही? हो, त्या माईच होत्या… पायातली थरथर वाढली, हात कापायला लागले… मी आता पडणार असं वाटायला लागलं… मी जमिनीवर भिंतीला टेकुन बसलो जीथे होतो तिथ्थे…

आवंढा गिळत म्हटलं, “माई, खरंच तुम्ही बोलताय?”

“हो रे माझ्या सोन्या, माझ्या बाळा…” असं म्हणुन ती माऊली रडायला लागली… माझ्या कामाबद्दल त्यांना कळलं होतं… हे अश्रु आनंदाचे होते, लेकरावरच्या मायेचे, कौतुकाचे होते!

भर उकाड्यात थंडगार पाण्याचा शिडकावा व्हावा, कुणी चंदनाचा लेप लावावा किंवा धीरगंभीर गाभा-यात घंटानाद उमटावा आणि त्या नादात सर्वस्व विसरुन जावं, किंवा पाण्यावाचुन तडफडणा-याच्या तोंडात कोणीतरी मायेनं, पाण्यानं भरलेली ओंजळ धरावी असं माझं झालं होतं… माईंच्या मायेनं ओथंबलेल्या शब्दांनी!

एका वाक्याने त्यांच्या मी गलबलुन गेलो, म्हणाल्या, “लेकरा, जरा आधी जन्मला असतास तर माझ्या आयुष्याची अशी परवड नसती रे झाली… तु त्यावेळी तुझ्या पदराखाली मला घेतलं असतंस, आणि मी तुझं लेकरु म्हणुन जगले असते रे! कुठे हरवला होतास रे माझ्या सोन्या मी भिक मागताना?”

पुढचा सर्व संवाद एकमेकांच्या हुंदक्यांनीच केला…!

फोन ठेवतांना म्हणाल्या, “बाळा 28 तारखेला गुरुवारी आईला भेटायला येशील ? ये रे बाळा… मी स्वयंपाक करते… माझ्या हातचं खाशील?”

माझा होकार कदाचीत माझ्या हुंदक्यांनीच पोचवला असावा!

आज गुरुवार दिनांक 28 सप्टेंबर… फोन झाल्यापासुन क्षण अन् क्षण मोजत होतो… देव मी मानत नाही, पंचांग मी बघत नाही, कॅलेंडर फक्त तारीख आणि वारासाठी…
पण आज उठुन कॅलेंडर पाहिलं… नवरात्रातला दिवस, दुर्गाष्टमी, सरस्वती पुजनाचा दिवस! म्हणजे? माझी तपश्चर्या फळाला आली? आज देवी मला पावणार? माझा देव मला भेटणार…?

विचारांच्या तंद्रीतच सौ. मनिषा आणि मी निघालो…

माई जिथे राहतात, ते मंदिरच माझं… आधी पायरीला नमस्कार केला आणि धडधडत्या अंतःकरणाने माईंसमोर उभे राहिलो… उभे कसले त्यांच्या पायावर दोघेही कोसळलो… माईंनी पाठीवरनं हात फिरवत दोघांची मायेनं चौकशी केली… स्थिरस्थावर झाल्यावर प्रत्यक्ष माईंच्या तोंडुन त्यांचा जीवन प्रवास ऐकला… तिघांच्या डोळ्यात अश्रुचा महापुर…

“किती सोसलंय तुम्ही माई”, मनिषा म्हणाली.

“अगं बाळा, मी ती भूक सोसल्येय म्हणुन तर दुस-याची भूक जाणु शकले, नाहीतर हे आयुष्य असंच वाया गेलं असतं गं! कितीवेळा आत्महत्या करायला गेले, पण असं वाटलं की आयुष्य संपवण्यापेक्षा स्वतःबरोबरच इतरांचंही आयुष्य सावरण्यात खरी मजा आहे, आणि मग तिथुन खरी जगायला आणि जगवायला शिकले, ज्यावेळी हा विचार माझ्या डोक्यात आला तोच माझा जन्मदिवस, बाकीचे दिवस म्हणजे काय गं नुसत्या कॅलेंडराच्या तारखा…!!!”

हे बोलताना त्यांचे अगोदरचेच तेजस्वी डोळे मला आणखी तेजस्वी भासले…

मी फक्त ऐकत होतो, साठवत होतो, शहाण्या बाळासारखा! जमिनीवर त्यांच्या खुर्ची जवळ बसुन… आणि माई माझ्या डोक्यावरुन हात फिरवत होत्या प्रेमाने , मायेने, आपुलकीने… वाटलं हे आयुष्य इथंच आता संपलं तरी चालेल…!

एव्हढी माया मला मिळाली हे माझं भाग्य, कदाचीत मी ज्या भिक्षेक-यांसाठी काम करतो त्यांचे आशिर्वाद!

ब-याच वेळाने माई उठल्या, म्हणाल्या “जेवुन घ्या बाळांनो…” आम्ही पोटभर जेवलो, जेवण कसलं ते? प्रसाद आम्हाला मिळालेला!

निरोप घ्यायची वेळ आली, सुन पहिल्यांदाच घरी आली म्हणुन मनिषाला साडी चोळी आणि घरातल्या प्रत्येकासाठी काहीतरी माझ्या हातावर ठेवलं… आम्हां दोघांचे चारही हात कमी पडले… जीला देणं आणि देणंच द्यायचं माहिती आहे अशा माऊलीकडुन घेताना आमचा भला मोठा पदर ही अपुरा पडला…

निघतांना पुन्हा डोळ्यांत पाणी ठरेना…

या सिंधु – सागराने माझ्यासारख्या झ-याला सामावुन घेतलं कुशीत…असे कितीक झरे इथंच येवुन विसावतात, विलीन होतात… माझं काय कवतिक?

निघतांना मनिषाला म्हटलं, “आज देवी पावली ना गं?” ती म्हणाली, “हो रे! तुझ्याबरोबरच मलाही!”

येताना विचार करत होतो, माईंनी डोक्यावर हात ठेवुन आशिर्वाद देताना, आई म्हणुन तीच्यातल्या शक्तीचा अंश माझ्यातही परावर्तीत केलाय… तीचा योग्य वापर करायचाय, आता माईचा मुलगा आहे मी… तीला वाईट वाटेल असं काहिच करायचं नाही, करणार नाही…

माईशप्पथ!!!